Close

Lubyani ta tekhnichni kultury

 Vol.5 (10), 2017

ISSN 2307–6429

THE SOLVING ROLE OF THE ACADEMICIAN N. HRYSHKO IN THE SELECTION OF A SIMULTANEOUSLY RIPENING AND MONOECIOUS HEMP (TO THE 115TH ANNIVERSARY OF M.M. HRYSHKO)

Vyrovets V.H, Layko I.M, Kyrychenko H.I.
Institute of Bast Crops NAAS
Horshkova L.M.
Oleksandr Dovzhenko Hlukhiv National Pedagogical University

Summary

From the standpoint of the past, the decisive role of Acad. M.M. Hryshko as an extraordinary figure in the cohort of biologists and botanists of the world to study theoretical and practical problems of genetics, plant breeding and acclimatization. By mastering the scientific luggage of Acad. M. Hryshko and the continuation of creative searches by breeders of the following generations, his creative contribution to the development of hemp breeding, in particular, and science in general, was assessed and enriched. Thanks to his high natural talent and persistent work, M. Hryshko paved the way for the solution of the problem of mechanization of hemparvesting processes, as most of the most conscious hemp-growers dreamed for centuries. Based on their results of studying the nature of the sex of plants and hybrids between different sexual types, he developed a special breeding methodology. After the first simultaneously ripening variety of hemp OSO-72, his disciples and followers were exposed the monoecious hemp with the simultaneous placement of spatially separated female and male flowers on the same plant. On the example of new highly productive varieties, there was also dispelled a myth of the narcotics of hemp.

Keywords:

researches, industrial hemp, breeding, variety, sexual types

Language of the article

Ukrainian

Full Text:

PDF 14-27 (Ukrainian)

References:

Hiliazetdinov R., Myhal M. & Laiko I. (2013) Naukovtsi vvazhaiut, shcho vitchyzniane konopliarstvo povynno rozvyvatys za troma napriamkamy – voloknystym, nasinnievym ta enerhetychnym. Zerno i khlib, № 1. S. 24–26.
Marynchenko I.O. & Kozorizenko M.P. (2011) Perspektyvy rozvytku konopliarstva Ukrainy. Posibnyk ukrainskoho khliboroba. S. 333.
Prymakov O.A. Marynchenko I.O. & Holovii O.V. (2013) Tekhnichni konopli v Ukraini – pohliad v maibutnie . Suchasni tekhnolohii, №5. S. 36–40.
Vyrovets V.H. & Laiko I.M. (2013) Sensatsiia: z posivnykh nenarkotychnykh konopel zniata okhorona. Propozytsiia, №1. S. 82–84.
Grishko N.N. (1935) Problema pola. Biologiya konopli : sb. nauchn. tr. VNII konopli. – Kiev – Xar’kov: Sel’xoziz, vyp. 8. S. 197-241.
Migal’ N.D. & Zhatov A.I. (1969) Izuchenie processov formirovaniya pola u konopli. Sel’skoxozyajstvennaya biologiya, T. 4, №3. S. 387–392.
Migal’ N.D. (1992) Genetika pola konopli. Gluxov: Institut lubyanyx kul’tur. 212 s.
Hirata K. (1929) Citological basis on the sex determination in Cannabis sativa L. Japan Journal of Genetics, №4. P. 198–201.
Breslavec L.P. (1934) Opredelenie i nasledstvennost’ pola u vysshix rastenij. Trudy po prikladnoj botanike, genetike i selekcii, T. 2, №6. S. 103–141.
Grishko N.N.(1937) Odnovremenno sozrevayushhaya konoplya. – M. : Sel’xozgiz. 53 s.
Migal’ N.D. (1976) Osobennosti biologii cveteniya odnodomnoj i dvudomnoj konopli. Sel’skoxozyajstvennaya biologiya, T. 11, №5. S. 680–684.
Myhal N.D. (2015) Biolohiia formuvannia nasinnievoi produktyvnosti konopel. Sumy : Vydavnychyi budynok «Ellada». – 233 s.
Bondarenko A.D. & Sitnik V.P. (1983) Vysokokachestvenno i v srok provesti sortoprochistku odnodomnoj konopli. Len i konoplya, №3. S. 18.
Demkin A.P. & Bondarenko A.D. (1975) Sortoprochistka i sortovaya tipichnost’ odnodomnoj konopli. Len i konoplya, №1. S. 17–20.
Zhatov A.I. (1977) Vliyanie e’trela na proyavlenie pola u konopli. Citologiya i genetika, T. 11, №5. S. 423–425.
Zhatov A.I. & Orlov N.M. (1975) Izmenenie sootnosheniya polovyx tipov u konopli. Len i konoplya, №2. S. 30–31.
Orlov N.M. (1985) Ispol’zovanie e’trela dlya polucheniya isxodnogo selekcionnogo materiala konopli. Metodicheskie ukazaniya po kachestvennoj ocenke konopli na soderzhanie kannabinoidov, polucheniyu tetraploidnyx form i ispol’zovaniyu e’trela. – M. : VASXNIL, 1985. – S. 12–15.
Motorina A. & Magitt V. (1931) K voprosu o tipax volokna u konopli. L’nopen’kodzhutovaya promyshlennost’, №7. S. 26–34.
Magitt M.S. & KurdyumovaO.P., Magitt E.G. (1931) Mikrostruktura steblya lubyanyx rastenij. Sbornik rabot po pervichnoj obrabotke lubyanyx volokon. M.: Gos. nauchn.-texn. izd-vo, Vyp. 5. S. 104–122.
Arno A. (1935) Sootnoshenie pervichnogo i vtorichnogo volokna v steblyax konopli v svyazi s razmerami (dlinoj i diametrom). Za novoe volokno, №5. S. 34–38.
Vol’kenau N.N. (1932) Analiz e’lementarnogo volokna konopli. L’nopen’kodzhutovaya promyshlennost’, №1. S. 57–59.
Makarevich V.A. (1938) Anatomicheskoe stroenie steblya konopli. Konoplya. M.: Sel’xozgiz. S. 20–37.
Astaxova A.V. (1940) Anatomicheskaya xarakteristika lubovoloknistogo sloya v steblyax konopli. Vestnik sel’skoxozyajstvennoj nauki (texnicheskie kul’tury), №3. S. 86–92.
Migal’ M.D. (2011) Bіologіya lub’yanix volokon konopel’. Sumi : TOV «TD «Papіrus». 388 s.
Astaxova A.V. (1952) Dinamika obrazovaniya i nakopleniya voloknistyx veshhestv v steble konopli. Raboty po biologii, selekcii i semenovodstvu konopli : sb. nauch. tr. VNII lubyanyx kul’tur. M. : Gossel’xozizdat, Vyp. 21. S. 17–28.
Ryazanskaya K.V. (1963) Sravnitel’noe izuchenie odnodomnoj i dvudomnoj konopli v ontogeneze. Trudy Bot. in-ta SSSR, Ser. 4, vyp. 16. S. 114–129.
Safarova S.A. (1961) Nekotorye dannye po izucheniyu organogeneza konopli v Moskovskoj oblasti. Morfologiya rastenij. M. : MGU. T. 2. S. 121–125.
Astaxova A.V. (1940) Anatomicheskaya xarakteristika steblej konopli v zavisimosti ot ploshhadi pitaniya. Len i konoplya, №2. S. 26–28.
Sazhko M.M. (1978) Trebovaniya konopli k usloviyam proizrastaniya. Konoplya. M. : Kolos. S. 28–43.
Gorshkov P.A. (1959) Vliyanie uslovij pitaniya na obrazovanie voloknistix veshhestv v steble konopli. Konoplya i drugie lubyanye kul’tury : sb. nauch. tr. VNII lubyanyx kul’tur. M. : MSX SSSR, vyp. 25. S. 73–85.
Astaxova A.V. (1941) Vliyanie srokov poseva na stroenie steblej konopli. Doklady VASXNIL, vyp. 1. S. 7–11.
Astaxova A.V. (1959) Vliyanie uslovij vyrashhivaniya na kolichestvo i kachestvo volokna v steblyax konopli. Trudy. VNII lubyanyx kul’tur. K. : Gossel’xozizdat USSR, vyp. 24. S. 141–156.
Astaxova A.V. (1940) Vliyanie vlazhnosti pochvy na struktury e’lementarnyx volokon v steble konopli. Len i konoplya, №5. S. 43–44.
Lesik B.V. (1959) Vliyanie vlazhnosti pochvy na soderzhanie i kachestvo volokna konopli. Konoplya i drugie lubyanye kul’tury : sb. nauch. tr. VNII lubyanyx kul’tur. M. : MSX SSSR. – S. 108–116.
Kryvosheieva L.M. & Myhal M.D. (2009) Porivnialne anatomichne doslidzhennia riznovoloknystykh sortiv konopel. Zbirnyk naukovykh prats Instytutu lubianykh kultur UAAN. Hlukhiv, vyp. 5. S. 27–41.
Kragel’skij I.V. (1939) Fizicheskie svojstva lubyanogo syr’ya. M.-L. : Legkaya promyshlennost’. 467 s.
Ordina N.A. (1978) Struktura lubovoloknistyx rastenij i ee izmenenie v processe pererabotki. M.: Legkaya industriya. 127 s.
Grishko N.N. (1935) Biologiya cveteniya i razmnozheniya konopli. Biologiya konopli : sbornik nauch. trudov VNII konopli. Xar’kov: Sel’xozgiz. vyp. 8. S. 173–195.
Vyrovets V.H., Laiko I.M.,  Orlov M.M. at al. (2011) Selektsiia konopel. Konopli. Sumy: Vydavnychyi budynok «Ellada». S. 78–132.
Myhal M.D. & Kryvosheieva L.M. (1997) Zastosuvannia novykh parametriv otsinky voloknystosti konopel. Visnyk ahrarnoi nauky, №7. S. 19–23.
Kryvosheieva L.M. & Myhal M.D. (2004) Porivnialne vyvchennia oznak vmistu volokna i shchilnosti voloknystoho sharu v stebli konopel. Biolohiia, vyroshchuvannia, zbyrannia ta pervynna obrobka lonu i konopel : zbirnyk naukovykh prats Instytutu lubianykh kultur. – Hlukhiv, vyp. 3. S. 60–67.
Myhal M.D. & Kryvosheieva L.M. (2000) Minlyvist anatomichnykh struktur voloknystoho sharu uzdovzh stebla konopel yak faktor neodnoridnosti fizyko-mekhanichnykh oznak volokna. Selektsiia, tekhnolohiia vyrobnytstva ta pervynnoi obrobky lonu i konopel : zbirnyk naukovykh prats Instytut lubianykh kultur UAAN. Hlukhiv. S. 79–87.
Astaxova A.V. (1952) Dinamika obrazovaniya i nakopleniya voloknistyx veshhestv v steble konopli. Raboty po biologii, selekcii i semenovodstvu konopli : sbornik nauch. trudov VNII lubyanyx kul’tur. – M. : Gossel’xozizdat, vyp. 21. S. 17–28.
Astaxova A.V. (1959) Vliyanie uslovij vyrashhivaniya na kolichestvo i kachestvo volokna v steblyax konopli. Trudy VNII lubyanyx kul’tur. K.: Gossel’xozizdat USSR, vyp. 24. S. 141–156.
Myhal M.D., Rukhlenko V.M. & Shulha I.L. (2011) Zastosuvannia metodu polovynok nasinnia v selektsii konopel sortu Hlukhivski 77. Visnyk Sumskoho natsionalnoho ahrarnoho un-tu, vyp. 4 (21). S. 151–155.
Myhal M.D. (2004) Eksperymentalna zmina stati konopel. Sumy: Kozatskyi val. 248 s.
Myhal M.D., Konoplia K.V. & Rukhlenko V.M. (2011) Stupin vplyvu strukturnykh elementiv roslyn konopel na nasinnievu produktyvnist. Visnyk Sumskoho natsionalnoho ahrarnoho un-tu, vyp. 4 (21). S. 155–161.
Myhal M.D. & Kmets I.L. (2011) Vplyv chekanky roslyn konopel na nasinnievu produktyvnist. Novitni tekhnolohii vyroshchuvannia silskohospodarskykh kultur. K. : In-t bioenerhetychnykh kultur i tsukrovykh buriakiv, vyp. 15. S. 246–258.
Myhal M.D., Sytnyk V.P. & Konoplia K.V. (2007) Zmina struktury steblostoiu konopel i nasinnieva produktyvnist roslyn v zalezhnosti vid hustoty posivu. Zbirnyk naukovykh prats Instytutu lubianykh kultur UAAN. Hlukhiv, vyp. 4. S. 13–23.
Myhal M.D., Rukhlenko V.M. & Shulha I.L. (2011) Nyzkoroslyi Mutant konopel yak vykhidnyi material dlia selektsii. Ahrobiolohiia. Bila tserkva, vyp. 5 (84). S. 34–37.
Grishko N.N. (1937) Otbor po pryamym i kosvennym priznakam u konopli. Genetika i selekciya konopli : sb. nauch. tr. VNII konopli. – M.-L. : VASXNIL, vyp. 8. S. 192–208.
Senchenko G.I. & Zhatov A.I. (1978) Selekciya konopli. Konoplya. M. :Kolos. S. 44–82.
Fetterman P.S.  Keith D.S.,. Walter C.W et. al. (1971) Mississippi – grown Cannabis sativa L. : Preliminary observation on chemical definition of phenotype and variations in tetrahydrocannabinol content versus age, sex and plant part. J. Pharm. Sci., V. 60. Р. 1246–1249.
Sazhko M.M. (1976) Dinamika nakopleniya tetragidrokannabinola v razlichnyx organax konopli. Biologiya, vozdelyvanie i pervichnaya obrabotka konopli i kenafa : sb. nauch. tr. VNII lubyanyx kul’tur. Gluxov, vyp. 39. S. 34–38.
Horshkova L.M. (2007) Kannabis. Chast. I. Hlukhiv : Hlukh. derzh. ped. un-t. 137 s.
Horshkova L.M. (2008) Kannabis. Chast. II. Hlukhiv : Hlukh. derzh. ped. un-t. 151 s.
Myhal M.D. & Shulha I.L. (2012) Dynamika zminy vmistu kanabinoidiv u vehetatyvnykh i heneratyvnyi orhanakh. Lubiani ta tekhnichni kultury. Sumy, vyp. 2 (7). S. 70–80.
Myhal M.D. & Kmets I.L. (2014) Osoblyvosti lokalizatsii zalozystykh voloskiv na roslynakh konopel i yikh zviazok z kanabinoidamy. Visnyk ahrarnoi nauky, №1. S. 33–35.
Virovec V.G., Senchenko G.I.,  Gorshkova L.M. at al. (1991) Narkoticheskaya aktivnost’ konopli (Cannabis sativa L.) i perspektivy selekcii na snizhenie kannabinoidov. S.-x. biologiya, №1. S. 35–49.
Gorshkova L.M. & Borodina E.I. (1977) Xarakteristika novyx sortov konopli po soderzhaniyu tetragidrokannabinola. Biologiya, vozdelyvanie i pervichnaya obrabotka konopli i kenafa. Gluxov, vyp. 40. S. 23–28.
Gorshkova L.M. & Borodina E. I. (1978) Xarakteristika sortov kollekcionnogo pitomnika po soderzhaniyu TGK. Biologiya, vozdelyvanie i pervichnaya obrabotka konopli i kenafa : sb. nauch. tr. VNII lubyanyx kul’tur. Gluxov, vyp. 41. S. 35–40.
Myhal M.D. & Shulha I. L. (2011) Vidminnist sortiv konopel za vmistom kanabinoidiv. Lubiani ta tekhnichni kultury : zb. nauk. prats. Sumy: «TD «Papirus», vyp. 1 (6). S. 55–64.
Virovec V.G. (1992) Sozdanie vysokoproduktivnyx sortov konopli, ne obladayushhix narkoticheskoj aktivnost’yu (PhD Thesis). Kiev. 42 s.
Sitnik V.P. & Stel’max A.F. (1997) Geneticheskij analiz razlichij po soderzhaniyu kannabinoidov u konopli (Cannabis sativa L.). Citologiya i genetika, T. 31, №4. S. 51–57.
Myhal M.D. & Kabanets V.M.  (2009) Suchasni selektsiino-henetychni doslidzhennia konopel. Visnyk ahrarnoi nauky, №8. S. 50–53.
Mediavilla V. & Steinemann S. (1997) Essential oil of Cannabis sativa L. strains. J. of the International Hemp Association, №4-№2. P. 80–84.
Meier C. & Mediavilla V. (1998) Factors influencing the yield the quality of hemp (Cannabis sativa L.) essential. J. of the International Hemp Association, V. 5, №1. Р. 16–20.
Virovec V.G., Gorshkova L.M., Sazhko M.M. at al. (1985) Metodicheskie ukazaniya po selekcii konopli na snizhenie soderzhaniya kannabinoidov. M. 14 s.
Myhal M.D. & Kmets I.L. (2014) Do metodyky vyznachennia vmistu kanabinoidiv u roslynakh konopel. Lubiani ta tekhnichni kultury. Sumy, vyp. 3 (8). S. 19–26.
Myhal M.D. & Shulha I.L.  (2011) Porivnialni doslidzhennia dribnykh lystochkiv sutsvittia ta otsvityny zhinochykh kvitok konopel za vmistom kanabinoidiv. Visnyk Lviv. ahr. un-tu. Ahrokhimiia, №15 (1). S. 203–210.
Myhal M.D. & Shulha I.L. (2011) Vidminnosti sortiv konopel za opushenistiu lystkiv tsystolitovymy voloskamy. Visnyk Poltavskoi ahrarnoi. akademii, №2 (61). S. 21–25.
Myhal M.D. & Shulha I.L. (2012) Dynamika minlyvosti dovzhyny i hustoty tsystolitovykh voloskiv na lystkakh uzdovzh stebla konopel. Shliakhy vidrodzhennia haluzi lonarstva i konopliarstva na pidvyshchennia efektyvnosti naukovoho zabezpechennia: Materialy Druhoi mizhnarodnoi naukovo-praktychnoi konferentsii, Hlukhiv, 8–10 liutoho 2011 r. Sumy: Instytut lubianykh kultur i fitofarmakolohichnoi syrovyny NAAN. S. 65–74.
Myhal M.D., Stupak T.I., & Vakulenko K.V. (2004) Vidminnosti zrazkiv konopel za oznakamy zabarvlennia nasinnia. Visnyk Sumskoho natsionalnoho ahrarnoho universytetu, vyp. 12 (10). S. 46–51.
Myhal M.D. & Stupak T.I. (2007) Osoblyvosti zalystianosti stebla i zhylkuvannia lystkiv konopel yak lubianoi kultury. Zbirnyk naukovykh prats Instytut lubianykh kultur UAAN, Hlukhiv. – S. 42–53.
Myhal M.D., Kmets I.L. & Stupak T.I. (2013) Vidminnist sortiv konopel za morfolohichnymy oznakamy roslyn i yikh vykorystannia v selektsii. Zbirnyk naukovykh prats Instytutu bioenerhetychnykh kultur i tsukrovykh buriakiv. K., vyp. 17, T. 2. S. 248–253.
Myhal N.D., Kmets Y.L. & Stupak T.Y. (2014) Yzuchenye yzmenchyvosty morfolohycheskykh pryznakov konoply v sviazy s ydentyfykatsyei sortov. Vestnyk Altaiskoho hosudarstvennoho unyversyteta, №3 (113). S. 39–43.
Myhal M.D., Sytnyk V.P., Laiko I.M. at al. (2007) Metodyka ekspertyzy sortiv konopel (Cannabis sativa L.) na vidminnist, odnoridnist i stabilnist. Okhorona prav na sorty roslyn, №1, Chast. 3. S. 51–63.

Published:

July 2017

Online:

23.03.2020